سیر تحول

24 نکته برای مقابله با زلزله

زلزله:

زلزله در زمره شایعترین بلایای طبیعی در دنیا محسوب می شود و ممکن است در هر ساعت از شبانه روز روی دهد. وقوع زمین لرزه به این صورت است که پوسته زمین به صفحات کوچک و بزرگ تقسیم شده است و این صفحات بر روی یکدیگر می لغزند و در اثر حرکت این صفحات، برخوردها و سایش هایی روی می دهد و انرژی حاصل از این برخوردها پس از تجمع در یک کانون عمیق به یکباره خارج می شود و زلزله به وجود می آید.

صفحه ایران بین صفحات اروپا و آسیا و صفحه عربستان قرار دارد. صفحه عربستان در هر سال چند سانتیمتر به سمت صفحات اروپا و آسیا حرکت می کند و در این بین صفحه ایران مچاله می شود به همین دلیل بیشتر زلزله های ایران در پای رشته کوه های زاگرس و البرز رخ می دهد و گفته می شود در 97% کل کشور ایران سوابق زلزله خیزی وجود دارد که به طور متوسط هر پنج ماه یک زلزله کمتر از پنج ریشتر و هر هشت ماه یک زلزله بیشتر از پنج ریشتر وهر ده سال یک زلزله بیشتر از هفت ریشتر درایران اتفاق می افتد. خفیف ترین زلزله ای که توسط انسان احساس می شود 3 ریشتر بوده و شدید ترین زلزله روی داده در جهان با 9.5 ریشتر در سال 1341 در شیلی گزارش شده است. ایران جزء آن کشورهایی است که همواره با وقوع حوادث پیش بینی نشده رو به روست وبررسی ها نشان می دهند که با رعایت دستورهای  اولیه ایمنی پیش از وقوع حوادث؛ سهم عمده ای در کاهش خطرها وآسیب های ناشی از حوادث دارد. لذا یکی از اهداف بر گزاری مانور زلزله که هر ساله هشتم آذر ماه در مدارس سراسر کشور برگزار می شود. آموزش وآمادگی لازم دانش آموزان برای مقابله با این بلای طبیعی است. به همین منظور رهنمودهایی در این راستا جهت آمادگی هر چه بیشتر افراد جامعه بویژه قشر دانش آموزی که در چنین حوادثی بیشترین آسیب را خواهند دید آمده است. امید است مورد استفاده قرار بگیرد.

رعایت نکات ایمنی قبل از زلزله:

1- شناسایی محل قرار گرفتن کنتور آب، برق، گاز و آشنایی با نحوه قطع جریان آنها در مواقع اضطراری.

2- شناسایی نقاط امن هر اتاق در خانه و مدرسه و دادن آموزش به ساکنان که به محض وقوع زلزله در مکان های فوق قرار بگیرند.

3- اجرای تمرین های دوره ای نجات از خطرهای زمین لرزه که در مدارس و سایر ادارات و در مکان های معین به صورت آزمایشی صورت  می گیرد.

4- شرکت در دوره های آموزش امداد و کمک های اولیه و تهیه کیف امداد و نجات برای منزل و مراکز آموزشی.

5- رعایت اصول و مقررات ایمنی در ساختن بناهای جدید واطمینان از استحکام و مقاومت درساختمان های قدیمی با دعوت از مهندسان طراح برای بررسی ساختمان و مقاوم سازی آن.    

6- محل خواب و استقرار شما نباید در کنار پنچره، زیر لوستر، تابلو، آینه و سایر اشیای شکننده وآویزان باشد.

7-  راهروها و خروجی های مدارس و منازل را بررسی کنید و وسایلی را که ممکن است بعد از وقوع زلزله سد راه شوند، از آن مکان ها دور کنید.

8- وسایل سنگینی را که هنگام وقوع زلزله سقوط کنند مانند  قفسه کتاب ها، گلدان ها ولوسترها را در محل خود محکم کنید.

9- اشیای بزرگ و سنگین را در قفسه های پایین تر قرار دهید و قفسه ها را محکم به دیوار متصل کنید .

10- مواد شیمیایی و خطرناک را در ظروف پلاستیکی مطمئن ودر پایین ترین قسمت گنجه ها و قفسه ها قرار دهید.

11- برای جلوگیری از حوادث ناشی از زلزله یک کپسول آتش نشانی در منزل و مدرسه داشته باشید و ضمن کسب مهارت در استفاده از آن به سایر اعضای خانواده هم آموزش لازم را بدهید.

12-  ذخیره آب و غذا (ترجیحا" به صورت کنسرو) به اندازه سه روز آماده داشته باشید.

رعایت نکات ایمنی هنگام زلزله:

1- اگر داخل ساختمان هستید روی زمین بنشینید و به کمک بازوها و دست های خود از سر و پشت گردن محافظت کنید یا زیر یک میز محکم بنشینید و به پایه های آن بچسبید یا زیر چارچوب درب یا گوشه های اتاق بایستید.

2- وحشت نکنید، زلزله چند ثانیه بیشتر طول نمی کشد (کمتر از یک دقیقه) لذا نگریزید.

3-  در صورت توقف لرزش ها، درها را باز کنید و از داخل فضاهای مسقف یا خطرناک خارج شوید.

4- مراقب ریزش شیشه های شکسته از ارتفاعات بالاتر و سقوط اشیای دیگر باشید.

5- اگر هنگام لرزش در راه پله ها بودید محکم نرده ها را بگیرید و بیهوده ندوید.

6- اگر در ساحل بودید از آن فاصله بگیرید و به مناطق مرتفع بروید زیرا ممکن است موجهای بلند وارد ساحل شود.

7- اگر در وسیله نقلیه هستید، آن را با احتیاط در گوشه سمت راست پارک کنید و در نقطه امن پناه بگیرید.

8- اگر در آموزشگاه، فروشگاه یا ساختمان های پر ازدحام هستید از هجوم به سمت درهای خروجی خودداری کنید و سعی نمائید از ویترین ها، قفسه ها، شیشه ها و اشیای سنگین فاصله بگیرید.

9- اگر در آزمایشگاه، کارگاه یا مکان های مشابه هستید تا حد امکان از مواد شیمیایی دور شوید.

10- اگر در هنگام وقوع زمین لرزه در حال خارج شدن از ساختمان هستید اولین کاری که باید انجام دهید این است که سر خود را در مقابل خطر ریزش؛ به کمک اشیایی مانند کیف، کتاب و یا تخته محافظت؛ و در صورت در دسترس نبودن این اشیا ازپشت دستتان استفاده کنید.

11-  اگر در خارج از منزل هستید به نقطه امنی دور از ساختمان ها، درختان و سیم های برق پناه ببرید .

12- مواظب خیابان های دارای شکستگی، شکاف های زمین، آتش سوزی و ترکیدیگی لوله های آب باشید تا هنگام گریز از خانه صدمه نبینید.

13- فوراً از خیابان ها و کوچه های تنگ و باریک، پل های عابر پیاده و ماشین رو، دیوارهای سنگ کاری شده وشیشه های بزرگ فاصله بگیرید.

 رعایت نکات ایمنی بعد از زلزله :

1-  آرامش خود را حفظ کنید و دیگران را نیز به آرامش فرا خوانید.

2-  برای مقابله با خطرات ناشی از پس لرزه های احتمالی آمادگی خود را حفظ کنید.

3-  در محل هایی که بوی گاز استشمام می شود، از روشن کردن کبریت و چراغ حرارتی خودداری کنید.

4-  برای نجات مجروحان و زیر آوار ماندگان که در همسایگی شما هستند بشتابید.

5-  از تلفن جز در مواقع ضروری استفاده نکنید زیرا خطوط تلفن باید برای تماس های ضروری آزاد باشد.

6-  ازمصرف مواد خوراکی آلوده و یا موادی که در معرض شیشه های شکسته قرار گرفته اند خودداری کنید.

7-  منزل را بازدید کنید تا از خرابی های احتمالی لوله های گاز، آب و برق آگاه شوید و برای این کار ضمن باز گذاشتن درب ورودی و پنجره ها از چراغ قوه استفاده کنید.

8-  در ساعات اولیه بعد از سانحه، از غذاهای کنسرو شده استفاده کنید.

9-  از تجمع در خیابان ها بپرهیزید و مسیرها را برای عبور و مرور وسایل نقلیه امدادی باز بگذارید.

10-  به تماشای مناطق اطراف نروید واز نزدیک شدن به ساختمان های تخریب شده خودداری کنید.

11-  با امدادگران و نیروهای کمکی همکاری کنید و مانع و مزاحم فعالیت آنها نشوید.

12-  بعد از زلزله از ناحیه تخریب شده دور شوید و به سیم ها وکابل های برق فشار قوی دست نزنید.