گردشگری خرید
گردشگری با محوریت خرید، عاملی برای جذب گردشگران است
گردشگری خرید، امروز به یکی از مهم‌ترین رویکردهای گردشگری تبدیل شده است. در همین اطراف خودمان، ترکیه و امارات توانسته‌اند از این مسیر، صنعت گردشگری خود را به صورت ویژه تقویت کنند.
گردشگری خرید، یک روند است که مسائل مختلفی آن را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. مهم‌ترین دلیلی که باعث شکل‌گیری گردشگری خرید می‌شود، تقویت روحیه تنوع و خرید در زندگی انسان مدرن است، به‌گونه‌ای که هم‌اکنون خرید‌کردن به عنوان یکی از مهم‌ترین رفتارهای انسان وارد سبک زندگی خیلی‌ها شده است و همین مساله در حقیقت باعث شکل‌گیری و تاسیس بازارهای بزرگ شده است که گوی سبقت را از یکدیگر می‌ربایند و هر روز نیز در حال گسترش هستند.
به نظر می‌رسد خرید و سبک جدید آن در ایران نیز طی این سال‌ها تغییرات جدی کرده است. احداث مجتمع‌های بزرگ چندمنظوره خرید از جمله رخدادهایی است که بیانگر تحول در این عرصه است؛ اما هنوز ظرفیت‌های زیادی برای فعال کردن وجود دارد که تاکنون نادیده انگاشته شده است.
اختصاص 50 درصد ھزینه سفر ایرانی ھا به خرید
بر اساس برآوردھایی که انجام شده، به طور میانگین سقف خرید گردشگران خارجی تنھا 5 درصد از ھزینه ھای سفر آنھا را شامل می شود، اما ایرانی ھا شاید 50 درصد و حتی بیش از آن را به خرید اختصاص می دھند.
به دلیل تمایل بیش از اندازه به خرید و بازارگردی ایرانیان، گردشگران ایرانی در دنیا به عنوان شاپینگ توریست شھرت دارند. کشورھای ھمجوار نیز با در نظر گرفتن این موضوع، جاذبه ھای زیادی را در بخش بازار خود ایجاد کرده اند. مسافران ایرانی با جیبی پر از ارز و یک چمدان به این کشورھا سفر می کنند و در بازگشت چمدان ھایی پر از کفش، جوراب، پیراھن، اسباب بازی، وسایل آشپزخانه و... به ھمراه دارند، کالاھایی که تقریبا نظیر آنھا ھمه جا یافت می شود. اھمیت خرید برای ایرانیان تا به آن اندازه است که فرصت بازدید از جاذبه ھای تاریخی و فرھنگی کشور مقصد را از دست می دھند تا بتوانند به مراکز خرید بیشتری سر بزنند و جالب آن که این دسته از گردشگران ھنگام بازگشت به کشور نیز تنھا می توانند مقصد سفر خود را از منظر مراکز خرید به دوستان و آشنایان معرفی کنند.
اما گردشگران خارجی در سفرھای خود به سایر کشورھا بیشتر به دنبال بازدید از جاذبه ھای تاریخی، فرھنگی، اجتماعی و دیدنی ھای منحصر به فرد این کشورھا ھستند. آنھا کمترین زمان سفر را در بازارھای خرید می گذرانند و در این بخش از گردش خود، بیشتر تمایل دارند، از بازارھای سنتی دیدن کرده و خریدشان نیز تنھا شامل آثار ھنری و صنایع دستی خاص آن کشوری است که به آن سفر کرده اند. در حقیقت با خرید این آثار، بخشی از تاریخ، فرھنگ و ھنر کشورھای مختلف جھان را با خود به ارمغان می برند. گردشگران خارجی در خانه ھایشان مجموعه ھایی دارند که در آن نمادھای کشورھای مختلف دنیا را که به آن سفر کرده اند، نگھداری می کنند.
کسب درآمد میلیارد دلاری کشورھای ھمسایه از خرید ایرانیان
امروزه گردشگری با محوریت خرید در بسیاری از کشورھا، عاملی برای جذب گردشگران به شمار می آید. گسترش مراکز خرید از جمله اقداماتی است که کشورھای مختلف مانند امارات، ترکیه، چین، تایلند و مالزی از آن به عنوان محورھای جذب گردشگر یاد کرده و ھر سال در برنامه ریزی ھای خود مبالغ قابل توجھی را برای سرمایه گذاری در آن اختصاص می دھند. برگزاری جشنواره ھای خرید و حراج ھای فصلی از جمله استراتژی ھایی است که این کشورھا در جذب گردشگران خرید به کار می برند. به طور مثال ، جشنواره خرید استانبول با ھدف افزایش حجم تجاری ترکیه ھر ساله در این کشور برگزار می شود. گردشگران خارجی در جشنواره خرید استانبول، امکان این را خواھند یافت تا با تخفیفات بالغ بر ۵٠ درصد خارج از فصول معمول حراج اقدام به خرید کنند. ھدف این جشنواره، تبدیل شھر استانبول به عنوان اولین انتخاب گردشگران کشورھای روسیه، ایران، اکراین، آذربایجان، عربستان سعودی، یونان، رومانی، سوریه و عراق است. به دنبال اجرای ھمین سیاست است که ترکیه سالانه بیش از یک میلیارد دلار از گردشگری ایرانیان کسب درآمد دارد.
ھمچنین گردشگری که یکی از استراتژی ھای مھم دبی برای سرازیری دلار به امارات متحده است، در این کشور مبتنی بر خرید است گر چه جذابیت ھای مدرن و تاریخی نیز دارد.
در این میان کشورھای استقلال یافته شوروی نیز به وجود این ثروت بی پایان پی برده و اقتصاد و صنعت گردشگری خود را در راستای جذب گردشگران ایرانی رونق بخشیدند. بر اساس آمار در سال گذشته، ایرانی ھا تنھا در طول یک ماه، 15 میلیون دلار به اقتصاد ارمنستان سود رساندند.
لزوم ایجاد مراکز خرید چندمنظوره (مال ها) در کشور
در شرایطی این پول ھای میلیاردی به جیب چینی ھا، تایلندی ھا، گرجی ھا، ارمنی ھا، عرب ھا و به خصوص ترک ھا سرازیر می شود که سھم صنعت گردشگری کشورمان از این درآمدھا بسیار ناچیز است. بدون شک، ایجاد اینگونه مراکز برای خرید در داخل کشور در جلوگیری از ادامه این روند بی تاثیر نخواھد بود. متولیان صنعت گردشگری کشور در صورت برنامه ریزی و ایجاد چنین بازارھایی در اقصی نقاط کشور، می توانند عطش بازار ایرانی ھا را در داخل کنترل نموده و مانع از خروج میلیارد دلار ثروت کشورمان شوند. در حال حاضر معدود مال هایی در کشور وجود دارد. ما تاکنون فرصت‌های زیادی را در این حوزه از دست داده‌ایم، ولی باید ببینیم برای آینده چه برنامه‌ای می‌توانیم داشته باشیم. کسب موفقیت در این عرصه، اتفاقی نبوده و نیست؛ بلکه نیازمند برنامه‌ریزی‌های بلندمدتی است که از جمله می‌توان به لزوم ایجاد ساختارهای خرده‌فروشی و همچنین ساخت فضای فیزیکی و جلب مشارکت برندهای مختلف اشاره کرد.
منبع: هفته نامه هتل
