کرونا و درآمد خانوارها
کرونا فقط یک بحران در حوزه سلامت نیست؛ کرونا اقتصاد کشور را هم زمین‌گیر کرده‌است. شرایط کلی اقتصادی کشور تا قبل از این به خودی‌خود بد بود و مردم در مضیقه معیشت و درآمد بودند که کرونا وضعیت را از بد هم بدتر کرد. به قول معروف، گل بود به سبزه نیز آراسته شد. بنا بر گزارش‌های مرکز آمار در سال ۹۶ اختلاف درآمد و هزینه دو دهک اول خانوارهای شهری منفی بوده است.
روستاها توان مقابله با کرونا را دارند؟
در پی وقوع بحران بیماری کروناویروس در نقاط مختلف جهان، شیوع این بیماری در ایران رسما در تاریخ ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ تایید شد. تا روز هجدهم اسفند ۱۳۹۸ طبق آمار رسمی وزارت بهداشت ایران ۶۵۶۶ نفر مبتلا شده و ۱۹۴ نفر از هموطنان کشورمان جان خود را به علت این بیماری از دست داده‌اند (حدود۹/ ۲ درصد از مبتلایان ثبت شده). همه استان‌های کشور یعنی ۳۱ استان درگیر این بیماری شده‌اند.
سیاست‌گذار و تجربه جهانی کرونا
نوشتن از شیوه مهار گسترش ویروس کرونا در شرایط این روزهای کشور عزیزمان بسیار سخت است. زیرا فداکاری و از خودگذشتگی پزشکان، پرستاران و کارکنان بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی که در صف اول مبارزه با این ویروس قرار دارند، قابل ستایش و احترام است و ممکن است در این شرایط نقدهای وارده بر تلاش‌ها و جانفشانی‌های این گروه سایه بیندازد. اما در در دیگر سو، واکنش محافظه‌کارانه و کاملا منحصربه‌فرد سیاست‌گذاران است.
شیوع ویروس‌ها؛ چالش جدید شهرها
ویروس «کرونا ۲۰۱۹» وارد کشور ما شده و حالا بعد از چین که منشأ این ویروس خطرناک است بیشترین تلفات را در اینجا به جا گذاشته است.
شیوع ویروس کرونا تاکنون در چین، کره‌جنوبی و ایتالیا موجب قرنطینه کردن چندین شهر شده، بعید نیست در ایران نیز مجبور شویم برای کنترل اوضاع دست به قرنطینه کردن چند شهر بزنیم. اما شهر و شیوع بیماری‌های واگیردار چگونه بر هم اثر می‌گذارند؟
درس‌های کرونا برای آینده
«مثل روز روشن بود»، «من می‌دونستم»، «گفته بودم»؛ عبارت‌های کلیشه‌ای ایرانیان در مواجهه با مرور رویدادهای گذشته است.
اما این کلیدواژه‌ها بیانگر یک آسیب بزرگ در جامعه ماست. این آسیب اجازه نمی‌دهد که اتفاقات تاریخی را به‌درستی حلاجی کنیم. تنها پیامد تکرار این عبارت‌های کلیشه‌ای تعمیق بیماری مزمنی به نام آلزایمر تاریخی است که بر اثر آن، اتفاقات تاریخی یا از یاد می‌‌روند یا گزینشی با آنها برخورد می‌شود.
دلال پدرسوخته مفت‌خور
تصویری از پشت پرده مصاحبه وزیر بهداشت پخش شده است که در آن وزیر از مشتی «دلال پدرسوخته مفت‌خور» یاد می‌کند که به نظر می‌رسد بازار ماسک و مواد ضد عفونی‌کننده را در اختیار گرفته‌اند. این واکنش در رابطه با شیوع ویروس کرونا نشان داده شد؛ اما نمایی تکراری از الگوی رفتاری غالب مسوولان در مواجهه با کاستی‌های حوزه مسوولیتشان است.
چرا افزایش برابری ما را راضی نکرده؟
چهل و یک سال از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد. در ایام اوج‌گیری مبارزات منجر به پیروزی انقلاب و رخداد تاریخی ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ من نوجوانی ۱۳ ساله و دانش آموز سال سوم راهنمایی بودم و به دلیل اینکه در شهری بسیار کوچک(یا شاید بهتر باشد روستا بگویم) زندگی می‌کردم که سطح سواد و آگاهی مردم از وقایع انقلاب بسیار پایین بود، درکی از آنچه در حال رخ دادن بود، نداشتم.
از گوتنبرگ تا زاکربرگ
انقلاب چاپ: وقتی کتاب‌ها نقش فیس‌بوک را داشتند
خیلی راحت فراموش می‌کنیم که «پیشبینیناپذیر» واقعاً چقدر پیشبینیناپذیر است
وقتی گوتنبرگ با ترکیب چند ابزار توانست اولین دستگاه چاپ را بسازد، هیچ‌وقت فکر نمی‌کرد اختراع او تا این حد دنیا را به جای جدیدی تبدیل کند. کتاب که همیشۀ تاریخ کالایی بسیار اشرافی و کمیاب بود، در دسترس همگان قرار گرفت و خیلی زود، در کنار انجیلِ معروف او، سر و کلۀ کتاب‌های جادو و طلسم، داستان‌های مبتذل و هجونامه‌ها هم پیدا شد. چاپ، در دوران رنسانس، شباهت زیادی به اینترنت در روزگار ما داشت، اما همه‌چیز به این شباهت ختم نمی‌شود
سیاست‌گذاری در شرایط تحریم
چشم‌انداز تحریم‌های خارجی، تابع مولفه‌های متعدد سیاسی و اقتصادی است که پرداختن به ابعاد مختلف آن، فراتر از ظرفیت این یادداشت است. تمرکز این یادداشت صرفا بر این موضوع است که اگر به هر دلیلی در افق کوتاه‌مدت تغییری در شرایط تحریم‌ها رخ ندهد، چگونه می‌توان آسیب‌پذیری اقتصاد را در برابر تحریم‌ها کاهش داد و مانع از شکل‌گیری بحران در اقتصاد شد.
اقتصاد خوب برای روزهای سخت
کتاب بنرجی و دوفلو مشکلات را به‌روشنی توضیح می‌دهد، اما راه‌حل‌هایش هم گره‌گشاست؟
مورخ، دولتمرد، ریاضی‌دان و فیلسوف. اگر به اقتصاددان‌های این دویست سال گذشته نگاه کنید باورتان می‌شود که این ویژگی‌های جاه‌طلبانه در آنها وجود دارد. آنها طوری ژست می‌گیرند که گویا اوضاع تحت‌کنترلشان است. اما وقتی بحران‌های اقتصادی ظهور می‌کنند هیچ‌کدام مسئولیت آن فاجعه‌ها را بر عهده نمی‌گیرند. آبهیجیت بنرجی و همسرش، استر دوفلو، به‌رغم دیگر دانشمندانِ این حوزه، کتابی نوشته‌اند که، در عین فروتنی، راه‌حل‌هایی اقتصادی برای بحران نابرابری ارائه می‌کند. جایزۀ نوبل ۲۰۱۹ پاداش این زوج برای نوشتن کتاب «اقتصاد خوب برای روزهای سخت» بود.
